meme kanseri neden olur ne demek?

Meme kanseri, meme dokusundaki hücrelerin kontrolsüz bir şekilde çoğalması sonucu oluşan bir kanser türüdür. Tek bir nedeni yoktur, aksine birden fazla faktörün bir araya gelmesiyle gelişir. Bu faktörleri büyük ölçüde iki grupta toplayabiliriz:

1. Değiştirilemez Risk Faktörleri (Kontrol Edilemez): Bunlar, değiştiremeyeceğiniz ancak risk seviyenizi etkileyen faktörlerdir:

  • Yaş: Meme kanseri riski yaşla birlikte artar. 50 yaş üstü kadınlarda daha sık görülür.
  • Aile öyküsü: Anne, baba, kız kardeş veya erkek kardeşinde meme kanseri öyküsü olan kişilerde risk daha yüksektir. Ailede erken yaşta meme kanseri öyküsü (50 yaşından önce) olması riski daha da artırır. Genetik mutasyonlar (BRCA1 ve BRCA2 gibi) da risk artışına neden olabilir.
  • Irk ve etnik köken: Bazı etnik gruplar (beyaz kadınlar gibi) meme kanseri riskine daha fazla sahiptir.
  • Genetik mutasyonlar: Belirli genlerde (örneğin BRCA1, BRCA2, TP53, PTEN ve ATM) meydana gelen mutasyonlar meme kanseri riskini önemli ölçüde artırabilir. Bu mutasyonlar kalıtsal olabilir veya yaşam boyunca kazanılabilir.
  • Erken adet görme (12 yaşından önce) veya geç menopoz (55 yaşından sonra): Östrojene daha uzun süre maruz kalma riskini artırır.
  • Geç gebelik (30 yaşından sonra ilk gebelik) veya hiç gebe kalmama: Hamilelik sırasında oluşan hormonal değişiklikler meme dokusunun gelişmesini ve büyümesini etkileyebilir.
  • Meme yoğunluğu: Mamogramlarda yoğun görünen meme dokusu meme kanseri riskini artırabilir. Yoğun meme dokusu kanser tespitini zorlaştırabilir.
  • Kişisel meme kanseri öyküsü: Bir memede meme kanseri geçirmiş kişilerin diğer memesinde de kanser gelişme riski daha yüksektir.

2. Değiştirilebilir Risk Faktörleri (Kontrol Edilebilir): Bunlar, yaşam tarzı değişiklikleriyle azaltılabilen faktörlerdir:

  • Obezite ve fiziksel aktivite eksikliği: Fazla kilolu veya obez olmak ve düzenli egzersiz yapmamak meme kanseri riskini artırır.
  • Alkol tüketimi: Alkol tüketimi meme kanseri riskini artırır.
  • Hormon replasman tedavisi (HRT): Menopoz semptomlarını tedavi etmek için kullanılan HRT, özellikle uzun süre kullanıldığında meme kanseri riskini artırabilir.
  • İyonize radyasyona maruz kalma: Yüksek dozda radyasyona maruz kalmak (örneğin, radyasyon tedavisi veya nükleer kazalar) meme kanseri riskini artırabilir.

Önemli Not: Bu risk faktörleri meme kanseri gelişme olasılığını artırır, ancak meme kanseri gelişeceğini garanti etmez. Birçok kadın bu risk faktörlerinden bazılarına sahip olmasına rağmen meme kanseri geliştirmez. Aksine, bazı kadınlar hiç risk faktörüne sahip olmadan meme kanseri geliştirebilir. Erken tanı ve düzenli tarama, meme kanseriyle mücadelede çok önemlidir. Herhangi bir endişeniz varsa, doktorunuzla görüşün.